KRUIDEN
De geneeskrachtige eigenschappen van kruiden waren al in het stenen tijdperk bekend en werden veelvuldig benut. De Egyptenaren gebruikten kruiden in de keuken, als medicijn en ook bij het balsemen van lijken; de Oude Romeinen hebben vervolgens veel mediterrane kruiden naar het noorden van Europa gebracht.
Later werden kruiden in de vele kloostertuinen geteeld omdat monniken zich ook bezig hielden met het verzorgen van zieken. Met de opkomst van de moderne geneeskunde en industriële productie van medicijnen begonnen kruiden in de vergetelheid te geraken.
Desondanks is het zinvol om een aantal kruiden in je tuin te planten om ze te gebruiken voor het ondersteunen van het lichaam in het genezingsproces bij diverse aandoeningen en kwalen. En ook al heb ik er geen wetenschappelijk bewijs voor,ik geloof dat de planten die groeien waar je zelf leeft, planten die je misschien zelf verzorgt, beter geschikt zijn om door jou gebruikt te worden en jouw behoeften te vervullen dan planten die van ver wegkomen.
Als je weinig ruimte hebt kan het een goed idee zijn om een kruidenspiraal aan te leggen. Als je het met een balkon moet doen zijn kruiden misschien het beste wat je kunt telen, want ook op zo'n beperkte oppervlak kun je genoeg telen om dagelijks wat aan je eten toe te voegen en een kopje thee te zetten.
Voor culinair en geneeskrachtig gebruik van kruiden, zie onderstaande tabel:
|
Kruid |
Groeiwijze |
In de
keuken |
Medisch |
Bereiding |
|
Basilicum Ocimum
basilicum |
Niet-winterharde eenjarige |
Italiaanse gerechten, bij tomaten,
pasta |
Bevordert
spijsvertering, tegen krampen, kalmerend |
Thee,
zalf (voor gebarsten lippen) |
|
Bieslook Allium
schoenoprasum |
Winterharde vaste
plant |
Eigerechten, kwark,
kruidenkaas, kruidenboter, salades, |
Bevordert spijsvertering,
licht bloeddrukverlagend |
|
|
Bonenkruid Satureja
montana |
Winterharde vaste plant |
Bij
bonen, vleesgerechten |
Antiseptisch, bevordert vertering van zware
gerechten |
Bad,
gorgeldrank |
|
Citroengras Cymbopogon
citratus |
Niet-winterharde vaste
plant |
In
oosterse gerechten, rijst |
Kalmeert de
maag, |
Thee |
|
Dille Anethum
graveolens |
Winterharde eenjarige |
Bij vis
(zalm), aardappelgerechten, rode bieten, komkommer, bij het
inmaken |
Tegen
winderigheid, spijsverteringstoornissen |
Thee |
|
Dragon Artemisia
dracunculus |
Vaste
plant |
In
bearnaisesaus, in mayonaise, eigerechten, bij vis,
dragonazijn |
Bevordert
spijsvertering |
Thee |
|
Kamille Matricaria chamomilla |
Winterharde eenjarige |
|
Ontstekingsremmend, tegen krampen,
spijsverteringsstoornissen, |
Thee,
bad, zalf, haarspoeling, gezichtmaskers |
|
Koriander Coriandrum
sativum |
Eenjarig |
Blad en zaad in oosterse
gerechten, bv. currys |
Stimuleert de
eetlust |
Thee |
|
Kruidvenkel Foeniculum vulgare |
Winterharde vaste plant |
In
salades, bij vis, stengels op de barbecue |
Tegen
winderigheid, diuretisch |
Aftreksel
van zaad |
|
Laurier Laurus
nobilis |
Niet winterharde vaste
plant |
Onderdeel van bouquet garni,
in sauzen, soepen, vla |
Tegen maagstoornissen, mild
sedatief |
|
|
Lavas
(maggikruid) Levisticum officinale |
Winterharde vaste plant |
In
soepen, sauzen, bij vlees |
Vochtafdrijvend, tegen
winderigheid |
Aftreksel |
|
Lavendel Lavandula
|
Winterharde vaste
plant |
In
gebak, lavendelsuiker, bij lamsvlees |
Kalmerend, tegen migraine,
bevordert spijsvertering, |
Thee, bad,
olie |
|
Majoraan Origanum majorana |
Halfwinterharde |
Soepen,
aardappelgerechten, pizza, vlees |
Bevordert
spijsvertering, tegen slijm in de luchtwegen,
kalmerend |
Thee,
bad |
|
Melisse Melissa
officinalis |
Winterharde vaste
plant |
In
salades, kwark, |
Kalmerend, tegen
slapeloosheid, spanning, depressies, vette huid en haren, inwrijven tegen
insectenbeten |
Thee, bad, haarspoeling
|
|
Munt Mentha |
Winterharde vaste plant |
In
desserts (chocolademousse), bij jonge aardappelen, tuinerwten,
vruchtensalades |
Tegen
buikkrampen, verkoudheid |
Thee,
olie, siroop, likeur |
|
Oregano Origanum
vulgare |
Winterharde vaste
plant |
Sauzen, soepen, vlees,
pizza |
Tegen aandoeningen aan de
luchtwegen, kalmerend |
Thee,
(stoom)bad |
|
Peterselie Petroselinum crispum |
Winterharde tweejarige |
Bouquet
garni, soepen, sauzen (salsa verde), salades, bij
kwark |
Urineafdrijvend, verfrist de
huid |
Aftreksel (niet tijdens zwangerschap!) |
|
Roomse
kervel Myrrhis
odorata |
Winterharde vaste
plant |
In
fruitsalades, als zoetmaker bij rabarber |
Tegen
spijsverteringstoornissen, hoest, als tonicum |
Thee |
|
Salie Salvia
officinalis |
Winterharde vaste plant |
Bij vis,
varkensvlees, schapenvlees, gehakt, aardappels,
pompoen |
Antibacteriëel, tegen keelontsteking, overmatig
zweten bij
spenen (remt melkproductie) |
Thee,
bad, gorgeldrank, gezichtsreiniging |
|
Tijm Thymus
vulgaris |
Winterharde vaste
plant |
Bij groente, sauzen, pizza,
kip |
Desinfecterend, tegen
hoesten, bevordert spijsvertering |
Thee, (stoom)bad, siroop
|